گروه سیاسی مشرق - رسانههای
مکتوب همواره نقش عمدهای در هدایت افکار عمومی و جریانسازی رسانهای به
عهده دارند که در این بین جایگاه روزنامهها، جایگاه ویژهای است. به همین
منظور گروه سیاسی مشرق به تحلیل و بررسی محتوای روزنامههای متعلق به جریان
اصلاحطلب میپردازد.
روزنامههای زنجیرهای اصلاحات تمرکز خبری خود را بر سفر رییسجمهور محترم به کردستان و شکایت محمود احمدینژاد از اسحاق جهانگیری معطوف کردند. از سوی دیگر روزنامههای اصلاحات بار دیگر نوک پیکان انتقادات خود را به سمت شورای نگهبان نشانه رفتهاند و ابزار قانونی این شورا برای احراز صلاحیتهای نامزدهای انتخابات را ابزار برتری جناحی رقیب سیاسی خود تعبیر کردند.
روزنامه مردم سالاری
ارگان رسمی حزب مردمسالاری دوشنبه را با تیترهای «تشکیل کمپین مبارزه با تروریسم» و «پایههای میزی که حرفش را میزنید شکسته است» روانه پیشخوان مطبوعات کشور شده است.
· تلاش برای رد صلاحیت اصلاحطلبان
از هماکنون تکاپو اصلاحطلبان برای فرافکنی پیرامون ابزار قانونی شورای نگهبان نسبت به احراز صلاحیت نامزدهای انتخاباتی آغاز شده است.
گروه سیاسی روزنامه مردمسالاری در همین راستا نوشت «دبیر کل مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم، با اشاره به انتخابات آینده مجلس از احتمال تلاش اصولگرایان برای رد صلاحیت اصلاحطلبان خبر داد. آیتالله سیدحسین موسویتبریزی، در گفتوگو با ایلنا، با اشاره به اظهار نظر برخی از افراد اصولگرا برای فشار به شورای نگهبان در انتخابات آینده مجلس مبنی بر این که «اصلاحطلبان خط قرمز شورای نگهبان هستند»، گفت: معتقدم این آقایانی که این مطالب را مطرح میکنند، همه اصولگرایان نیستند.
وی افزود: افرادی که چنین اظهاراتی را مطرح میکنند، کسانی هستند که در میدان آزاد انتخابات که همه چهرهها از تمام گروههای مورد قبول نظام جمهوری اسلامیدر آن باشند، از همین الان مأیوس و ناامید هستند. دبیر کل مجمع مدرسین و محققین حوزه علمیه قم، اضافه کرد: این افراد، برگزیده شدن خودشان را تنها در میدانی میبینند که فقط خودشان در آن میدان بازی کنند و بازیگر دیگری در آن نباشد؛ از این جهت اینها این فعالیتها و این اظهار نظرها را میکنند. آیتالله موسوی تبریزی با ادعای اینکه احتمال رایزنی اصولگرایان در پشت پرده برای رد صلاحیت اصلاحطلبان دور از ذهن نیست، تصریح کرد: افرادی که این اظهارنظرها را میکنند، پشت پرده هم، ممکن است با برخی بتوانند لابی کنند، بروند و صحبت کنند و سعی کنند آنها را تحریک کنند؛ حالا برخی از اعضای شورای نگهبان هم ممکن است هم عقیده اینها باشند یا نباشند، ما به اینها کار نداریم؛ اما آنچه مسلم است این است که آنها، تنها هراسشان این است که با وجود یک میدان رقابت سالم بین گروههای مختلف، برنده آن میدان نباشند که نیستند.
وی خاطرنشان کرد: این افراد از این جهت تلاش میکنند که از راه غیرقانونی و غیرصحیح، خود را در انتخابات آینده و در جامعه تحمیل کنند وگرنه مجتهدان عادل، هیچ وقت نمیگویند اصلاح طلبان خط قرمز ما هستند و عادل بودن خود را فدای مسائل سیاسی و جناحی کنند؛ مگر به 14 میلیون نفری که لااقل خود شورای نگهبان اعلام کرده که به نخست وزیر دوران جنگ رأی دادهاند؛ مگر میتوانند بگویند اینها هیچکدام حق کاندیدا شدن ندارند؟ دبیر سابق خانه احزاب کشور، تأکید کرد: این حرفها، حرفهای کسانی است که یا در جامعه موقعیتی نمیبینند و اینطور اظهار نظر میکنند، یا اینکه فکرشان آنچنان کوتاه است که نمیفهمند انتخابات یعنی چه.»
روزنامه ابتکار
روزنامه ابتکار دوشنبه را به تیترهای «شکستن ائتلاف عربی علیه ایران» و «حفاظت همزمان ایران از سنندج، اربیل و بغداد» اختصاص داد.
· برگ برنده روحانی در انتخابات 1396
با وجود دو سال زمان تا انتخابات ریاستجمهوری دوازدهم، اصلاح طلبان از هماکنون خواهان برنامهریزی برای اتمام «مأموریت» حجتالاسلام روحانی در مسند قوه مجریه هستند. آنان معتقدند که برگه برنده استمرار چهار سال دیگر دولت یازدهم ایجاد تحولات اقتصادی در کشور است.
فیروز نعیم محبوبی در سرمقاله روزنامه ابتکار نوشت: «آیا انتخابات سال 1396 ریاستجمهوری تحت تأثیر این التهابات بار دیگر به محل منازعات سیاسی تبدیل شده و چنانکه یک سخنران محترم در کنفرانس اخیر اقتصاد ایران گفت: «با این انتخابات انقلابی تازه در کشور رخ خواهد داد؟»، آیا حسن روحانی در حال انجام ماموریتی ناممکن برای انتخاب مجدد در سال 1396 است. بر فرض مثبت بودن پاسخ این پرسش، آیا به صرف انتخاب چهره جدید، مسائل عظیم و کمرشکن اقتصاد ایران حل شده یا دستکم تخفیف خواهد یافت؟ پاسخ این پرسشها خود نیازمند تحلیلی مفصل در جایی دیگر است. فراتر از همه این پرسشها و ابهامات پایانناپذیر و پاسخهای متفاوت و سردرگمکنندهتر از پرسشها، حقیقت روشن در پیش چشم ما آن است که بر مبنای اوضاع بحرانی اقتصادی، سیاسی و اجتماعی کنونی ایران و نیز کشورهای خاورمیانه و بهویژه اوضاع خطرآفرین دولتهای همسایه، همه ما ـ اعم از مخالفان و موافقان دولت حسن روحانی ـ جز پشتیبانی دلسوزانه دولت و اصلاحات آن، و نیز نقد و راهنمایی مشفقانه اشتباهات آن چارهای نداریم. بر این کشتی نشستن و سوراخ کردن آن را بر هیچ کس روا نداریم.»
روزنامه اعتماد
روزنامه اصلاحطلب اعتماد نیمتای بالای صفحه اول خود را به تیترهای «احمدینژاد شاکی شد» و «دولت نیازمند جسارت است» اختصاص داده است.
· رد صلاحیتها امید اصولگرایان
«ابزار قانونی در اختیار جناح سیاسی» این مهمترین گزاره تکراری اصلاحطلبان در فصل انتخابات است؛ آنان مدعی هستند که طیف تندرو با بهرهگیری از خطوط قرمز شورای نگهبان رقیب را از جریان رقابت حذف میکند.
گروه احزاب روزنامه اعتماد پیرامون چگونگی آنچه استفاده رادیکالها از ابزار قانونی احراز صلاحیتها خواند، نوشت: «بولتنهای سیاسی و خبری هم به دنبال کسب اطلاع از وضعیت نیروهای سیاسی و جمعبندی تحلیلهای خود هستند اما در این میان برخی اظهارنظرها میتواند کلید ابهاماتی باشد که دو طرف برای رفع آن کوشش میکنند. نمونه این اظهارات در مصاحبه روز گذشته جواد کریمی قدوسی، عضو جبهه پایداری و نماینده فعلی مجلس دیده میشود. کریمی قدوسی دیروز در اظهاراتی مدعی شد که عبدالواحد موسوی لاری از شناسایی سه هزار کاندیدای اصلاحطلب در سراسر کشور خبر داده است. با توجه به اینکه نه موسوی لاری و نه هیچ یک از اعضای شورای راهبردی انتخابات اصلاً چنین اظهاراتی نداشتهاند منبع چنین اظهارنظر عجیبی از سوی کریمی قدوسی جای ابهام دارد. او دیروز گفت: آقای موسوی لاری گفته است ۵۰۰ نفر را برای این انتخابات کاندیدا میکنیم. یا برای انتخابات مجلس گفته شده است ۳۰۰۰ نفر را شناسایی کردهایم که حداقل یک سوم آنها تأیید صلاحیت میشوند برای هر کرسی مجلس سه نفر ذخیره داریم. اگرچه چنین اتفاقی تاکنون رخ نداده اما مشخص نیست حتی در صورت شناسایی این تعداد از کاندیداهای احتمالی چه ایرادی متوجه اصلاحطلبان خواهد بود؟
البته کریمی قدوسی نه به عنوان یک فرد بلکه به عنوان نماینده یک جریان از این موضوع نگران است. آنها با توجه به نظرسنجیهایی که باز هم منبع آن روشن نیست برآورد کردهاند حضور در انتخابات آتی مجلس حضوری حداکثری خواهد بود. اصولگرایان در حافظه تاریخی خود هیچ پیروزی را سراغ ندارند که با حضور حداکثری مردم به دست آمده باشد. آنها عموماً در شرایطی به پیروزی رسیدهاند که میدان خالی از رقیب بوده یا مردم به دلایلی تمایل به حضور حداکثری نداشتهاند. همین موضوع باعث میشود برآوردهای فعلی مبنی بر حضور چشمگیر مردم آنها را نسبت به تکرار تجربه خرداد ۹۲ نگران کند. این روزها چهرههای مختلفی از اصولگرایان مدعی میشوند که اقبال مردم به چهرههای اصولگرا است اما هنوز نمیتوانند به این سؤال پاسخ دهند که چرا در طول برگزاری انتخابات سه دوره مجلس هفتم، هشتم و نهم هیچ اصولگرایی نتوانسته آرای نفرات اول لیست انتخاباتی اصلاحطلبان برای مجلس ششم را کسب کند؟ از سوی دیگر در انتخابات ریاستجمهوری گذشته ترکیب آرا نشان داد اتفاقاً اکثریت واجدین شرایط اقبالی به چهرههای اصولگرا ندارند چرا که مجموع رأی کاندیداهای اصولگرا با احتساب علی اکبر ولایتی – که باید حساب وی را از آنها جدا کرد- به اندازه آرای کاندیدای مورد حمایت اصلاحطلبان نبوده است.»
روزنامه شرق
روزنامه اصلاحطلب شرق صفحه اول خود را به تیترهای «آمریکاییها در اتاق» و «در فراکسیون رهروان قسم نخوردم» اختصاص داد.
· شاید در مجلس بعد نباشم
محمدرضا باهنر پس قرارگرفتن در رأس جبهه پیروان خط امام و رهبری خواهان جایگاه اثرگذار و چتر حمایتی از دیگر طیف های اصولگرایی بود تا یاد مرحوم عسگر اولادی در محافل سیاسی زنده نگه دارد. پیش از این محمدرضا باهنر نوع کنش انتخاباتی خود را «بازیگردانی» در فضای اصولگرایان دانسته بود و حالا زمزمههای از بازنشستگی سیاسی خود بیان میکند.
نائب رییس مجلس شورای اسلامی پیرامون نزدیکی سیاسی با جبهه پایداری اظهار داشت: «اینکه میگویید ما به سمت جبهه پایداری برویم، من هیچوقت این جمله را نگفتهام. اینکه من گفتم یکی از سناریوهای محتمل در انتخابات مجلس دهم دوقطبیشدن آن است، معنایش این است که هم ما اصولگراییم و هم پایداریها. یک سری اختلاف نظر داریم اما ما آنها را از جرگه اصولگرایی خارج نمیدانیم. زمانی بود که برخی دوستان پایداری باهنر و امثال باهنر را درون جرگه اصولگرایی نمیدیدند. اما الان آنها تعدیل شدند. میگویند باهنر اصولگراست اما برخی مواضعش را قبول نداریم. اشکالی ندارد؛ ما میتوانیم در انتخابات ائتلاف کنیم. روی برخی مواضع اختلاف نظر داشته باشیم اما در کلان با هم تفاهم کنیم. در جریان اصولگرایی برخی فکر میکنند ما به معتدلین اصلاحطلب میتوانیم نزدیک شویم. برخی میگویند ما به پایداریها میتوانیم نزدیک شویم. من هیچیک از این دو گزینه را منتفی نمیبینم. فکر میکنم دوستان ما در جبهه پایداری، چون تازه وارد کار سیاسی شده بودند، خیلی ایدهآلیستی فکر میکردند. اما باید در جو کار قرار بگیرند تا واقعگراییشان تقویت شود که بهتدریج به همین سمت حرکت خواهند کرد.»
وی در پاسخ به این سؤال که اگر فرض بگیریم فضای انتخابات همان حالت سهقطبی که در ابتدای گفتوگو اشاره کردید باشد، جبهه پیروان خط امام و رهبری، ممکن است مثلاً با طیفهایی مثل آقای لاریجانی با اعتدالیون همراه شود و در مقابل اصلاحطلبان و اصولگرایان، ضلع سوم را بسازد یا اینکه شما در این وضعیت، ائتلاف با جبهه پایداری را به ائتلاف با معتدلین ترجیح میدهید؛ اظهار داشت: «من اشکالی روی اعتدالیون دارم که دوست دارم حل شود و آن این است که تعریف حقوقی تعریفشدهای ندارند. البته در کشور ما جبههها میتوانند سریع راه بیفتند. باوجود احترامی که برای حزب اعتدال و توسعه قائلم، اما فکر میکنم اصلاً این ظرفیت را ندارد که همه طیف زیرمجموعه آقای روحانی را جمع کند. اما اگر بتواند به این ظرفیت برسد که مجموعهای را درست کند، ما از آنها هم استقبال میکنیم. ولی حتی در آن صورت هم من در طیف اصولگرا خواهم بود نه اعتدالیون.»
روزنامه آرمانامروز
روزنامه آرمانامروز صفحه اول خود را به تیترهای «رونمایی از بابک زنجانی سوم؟» و «دو نوری؛ دو رقیب؛ دو رفیق!» اختصاص داد.
· نوریها نامزد مجلس دهم
اصرار حامیان هاشمی؛ انکار نوریها. روزنامه آرمانامروز اقبال فراوانی برای حضور ناطقنوری و عبداللهنوری در فضای انتخابات اسفند ماه مجلس شورای اسلامی دارد و خبر از حضور آنان در کارزار انتخاباتی میدهد. این در حالی است که اعضای شورای راهبردی انتخابات اصلاحات از پذیرش عبدالله نوری امتناع کردند و همچین حجتالاسلام ناطق نوری در نشست کانون نمایندگان ادوار مجلس آب پاکی را به دست اصلاحطلبان ریخت و درباره حضور در انتخابات مجلس آتی گفت: «در زمینه ورود به انتخابات احساس تکلیف شرعی نمیکنم و در جناح یا گروه خاصی نیز قرار نمیگیرم.»
گروه سیاسی روزنامه آرمان امروز پیرامون همسوی نوریها برای حضور در مجلس نوشت: «زمان گذشت و دو وزیر کشور که روزی در کنار هم در مجلس نشسته بودند هر کدام مسیری متفاوت رفتند. ناطقنوری ترجیح داد استانداران و فرمانداران زمان حضورش در وزارت کشور را به دور هم جمع کند و جلسات ماهانه برگزار نماید اما عبدا... نوری کمتر از آن زمانی که تصور میشد در وزارت کشور ماند و نتوانست این همراهی را ادامه دهد. بسیار زمان گذشت اما درنهایت دست روزگار بار دیگر این دو شیخ را به هم رساند. اینبار هدف یکی بود و مسیر مشخص. اجماع حداکثری برای پیشرفت کشور زیر پرچم اعتدال. کمتر کسی است که میتواند مدعی شود در انتخابات ریاستجمهوری سال 92 نظرات ناطقنوری و عبدا... نوری هماهنگ نبوده است. اینبار هم دو شیخ که بخشی از مدت زمان سکوت آنها هماهنگ بود، در کنار هم قرار گرفتند اما اینبار نه بهعنوان رقیب بلکه به عنوان دو دوست و همراه. برخی ادعا میکنند که ناطقنوری و عبدا... نوری احتمال دارد برای انتخابات مجلس دهم کاندیدا شوند و در آن زمان اگر این احتمال به واقعیت بدل شود بار دیگر مجلس پنجم تکرار خواهد شد اما اینبار با شعار همدلی غیرجناحی!»
روزنامه ایران
روزنامه دولتی ایران، صفحه اول خود را به تیترهای «ظریف با طرح اتحاد علیه افراطگرایی در پایتختهای عربی» و «کردستان چشم ایران است» اختصاص داد.
· جدال «محمود» با «اسحاق»
محمود احمدینژاد ابتدا حسن روحانی را به «مناظره» پیرامون میراث دولت دهم فراخواند اما با «امتناع» وی همراه شد؛ یاران روحانی مدعی هستند دولت نهم و دهم دارای سوء مدیریت کلان و ابهامات مالی فراوانی است و این سخنان باعث شد تا رییس دولت دهم برای حمایت از یارانش از معاون اول دولت یازدهم «شکایت» کند. گویا رقابت همهجانبه میان احمدینژاد و روحانی دو سال زودتر در عرصه عمومی بروز پیدا کرده است.
روزنامه دولتی ایران در انعکاس شکایت محمود احمدینژاد نوشت: «احمدینژاد خود، در مناظرات انتخاباتی سال 88، مقابل دیدگان میلیونها بیننده داخلی و خارجی، دولتهای قبل از خود و چهرههای سیاسی برجسته نظام را به ناکارآمدی و فساد اقتصادی متهم کرد. اما، اکنون نسبت به اطلاعرسانی مستند پیرامون گوشههایی از واقعیتهای عملکرد 8 ساله دولت خود، توسط اعضای دولت تدبیر و امید، در مقام شاکی ظاهر شده است. آنگونه که سایت «دولت بهار» از ارگانهای رسانهای منسوب به رئیس دولت سابق خبر داده است محمود احمدینژاد، از معاون اول رئیسجمهوری شکایت کرده است. این سایت به نقل از وکیل احمدینژاد نوشته است: «شکایتی مبنی بر افترا و نشر اکاذیب علیه آقای اسحاق جهانگیری که بیشترین اتهامات را به دولتهای نهم و دهم وارد کرده، تنظیم و تسلیم دستگاه قضایی شد که امیدواریم در اسرع وقت مورد رسیدگی قرار گیرد.»
وکیل احمدینژاد طرح این شکایت را «اولین اقدام» دانسته و افزوده است: «علیه دیگر افترا زنندگان، در هر موقعیتی که باشند، اقامه دعوی خواهد شد». آنچه وکیل احمدینژاد، «طرح اتهامات بیاساس علیه دولت قبل» عنوان کرد، اطلاعرسانیهای مستندی است که معاون اول رئیسجمهوری در برهههای مختلف، پیرامون عملکرد دولتهای نهم و دهم انجام داده است. به عنوان مثال، جهانگیری میانههای اردیبهشت ماه امسال در گفتوگو با «ایرنا» گفته بود «اگر اکنون حکومت جدی بود، برای همین یارانهها بسیاری از مسئولین سابق باید پاسخگو میشدند. کسی که تصمیم گرفته برخلاف قانون 45 هزار تومان پرداخت کند، مردم و حکومت را اینگونه گرفتار کند و امروز هم احساس میکند یک قهرمان است و بقیه که گرفتار شدند، مشکل دار هستند.»